Gemeente van Christus

Levenslessen van Prediker (8) / Prediker 1:7-12:14

De zoon van David en koning van Jeruzalem deelt zijn wijsheid mee over het leven op deze aarde zonder God. Hij begint zijn boek met de conclusie van zijn observaties “Ijdelheid der ijdelheden, zegt Prediker, ijdelheid der ijdelheden! Alles is ijdelheid!” Prediker 1:2. Alles wat de mens uitwerkt is ijdel, of anders gezegd voorbijgaand, tevergeefs.

De zoektocht van Prediker (11:7-12:14)

Dwaasheid brengt onheil

“Het licht is zoet en het is aangenaam voor de ogen de zon te zien. Daarom, indien de mens vele jaren leeft, zo verheuge hij zich in die alle, maar hij bedenke, dat de dagen der duisternis vele zullen zijn: al wat komt is ijdelheid. Verheug u, o jongeling, in uw jeugd, en uw hart zij vrolijk in uw jongelingsjaren; ja, volg de lust van uw hart en wat uw ogen aanschouwen, maar weet, dat God u om al deze dingen in het gericht zal doen komen. Weer dus het verdriet uit uw hart en houd de kwalen weg van uw lichaam, want jeugd en jonkheid zijn ijdelheid” 11:7-10.

Er zijn veel dingen waarin de mens zich kan verheugen. Het zonlicht brengt vreugde met zich mee. De mens die vele jaren leeft, moet zich daarom verheugen in zijn leven. Maar hij moet ook rekening houden met het feit dat er veel dagen van duisternis zullen zijn. De jongeling moet zich verheugen in zijn jeugd. Hij moet zijn hart vrolijk laten zijn, de lusten van zijn hart en hetgeen de ogen zien, navolgen. Maar in dit alles mag de jongeling niet vergeten dat God over alle dingen die hij doet een gericht zal oefenen. Doe het verdriet weg uit uw hart en weer de kwalen die daaruit voortkomen uit uw lichaam, maar vergeet niet dat ook uw jeugdige jaren ijdel zijn. Ze zijn voorbij voordat je het weet en ze komen niet meer terug.

Jongeling, onthoudt twee dingen terwijl je geniet van je jeugd. Ten eerste, je zal worden geoordeeld voor de dingen die je doet in je jonge jaren. Ten tweede, geniet van je jonge jaren, ze zijn voorbij voordat je het weet.

Als je jong bent heb je veel levensenergie. Wanneer je ouder wordt gaan de dingen niet meer zo vanzelfsprekend. Het lichaam wordt een dagje ouder en kan niet meer doen wat jongelingen aankunnen. Wat je fijn en goed vindt om te doen, moet je doen als je jong bent. Gebruik je ‘joi de vivre’ om God te dienen. Het is goed om te genieten van de dingen die God ons heeft gegeven. Maar vergeet niet dat het belangrijkste is om God te dienen. Denk niet dat je God niet moet zoeken omdat je jong bent. Jonge mensen kunnen heel toegewijd zijn en geestelijk ingesteld i.p.v. materialistisch. We moeten als ouderen de jongeren niet onderschatten en negeren. Denk niet dat jongeren niet zelfstandig kunnen denken en handelen. Kijk maar naar de leerstof die ze de kinderen op school inprenten en hoe kinderen in staat zijn om de dingen te begrijpen. Zouden ze dan niet in staat zijn om Gods Woord aan te leren en te begrijpen (vgl Josia 2 Koningen 22:1-2; David en Goliath 1 Samuel 17:31-37; Jeremia 1:4-8; 2 Timoteus 3:13-15)?

Wacht niet tot uw leven voorbij is om God te dienen! Als je wacht zal je later alleen maar terugkijken en concluderen dat je leven waardeloos is geweest.

“Gedenk dan uw Schepper in uw jongelingsjaren, voordat de kwade dagen komen en de jaren naderen, waarvan gij zegt: Ik heb daarin geen behagen; voordat de zon verduisterd wordt evenals het licht en de maan en de sterren en de wolken na de regen wederkeren; op de dag, dat de wachters van het huis beven en de sterke mannen zich krommen, en de maalsters ophouden, omdat haar aantal gering geworden is, en zij, die uit de vensters zien, hun glans verliezen, en de deuren naar de straat gesloten worden; als het geluid van de molen verzwakt, en de stem hoog wordt als die van een vogel en alle tonen gedempt worden; op de dag, dat men ook vreest voor de hoogte, en er verschrikkingen op de weg zijn, de amandelboom bloeit, de sprinkhaan zich voortsleept en de kapperbes niet meer helpt (want de mens gaat naar zijn eeuwig huis en de rouwklagers gaan rond op de straat); voordat het zilveren koord losgemaakt en de gouden lamp verbroken wordt; voordat de kruik bij de bron verbrijzeld en het scheprad in de put verbroken wordt, en het stof wederkeert tot de aarde, zoals het geweest is, en de geest wederkeert tot God, die hem geschonken heeft” 12:1-7.

Gedenk uw Schepper wanneer je jong bent, zodat je toegerust bent wanneer de kwade dagen komen. De dagen waarvan je zegt, wanneer zal het over zijn, waarom blijven de donkere wolken komen.. Dagen die gevuld zijn met duisternis en het leed van de mens vermeerderen.

Er komt een dag dat onze aardse tent wordt afgebroken (2 Korintiërs 5:1), een dag waar onze handen beginnen te beven, onze benen en knieën beginnen in te zakken, onze tanden uitvallen, onze ogen het nalaten, de mond het eten niet meer binnenhoudt, het gebit zonder tanden niet meer zoveel geluid maakt, de slaap onderbroken wordt door het minste geluid, de stem zijn kracht verliest, de dag waarop men hoogten vreest omdat men kan vallen en voor kleine dingen op de weg angstig wordt, de witte haren tevoorschijn komen, men zijn lichaam met grote moeite voortsleept (want de mens gaat naar zijn eeuwig huis en rouwklagers gaan rond op de straat), voordat de rug het nalaat, de hersenen het laten afweten, de bloedsomloop niet meer zo goed is, en het hart het laat afweten.

Dan keert het stof weer tot de aarde zoals het geweest is en de geest keert terug naar God die hem gegeven heeft aan de mens (Genesis 2:7; 3:19; Psalm 103:14-16; 1 Korintiërs 15:35-50; 2 Korintiërs 5:1-10).

“Ijdelheid der ijdelheden, zegt de Prediker, alles is ijdelheid!” 12:8.

Als deze dingen zo zullen vergaan dan moeten we beseffen dat ons streven onder de zon slechts ijdelheid is. Het lichaam dat we in gebruik hebben gekregen keert terug naar het stof en de geest keert terug naar God. Veel mensen proberen er van alles aan te doen om niet te laten zien dat ze ouder worden. Ze keren zich tot plastische chirurgie, schmink, fitness, … maar het is allemaal tevergeefs. Het lichaam wordt oud als je het nu wil of niet en uiteindelijk zal het sterven. Prediker begon zijn schrijven met te zeggen dat alles ijdelheid is (1:2) en eindigt zijn schrijven met dezelfde woorden.

“En behalve dat Prediker wijs geweest is, heeft hij het volk in kennis onderwezen; en hij overwoog en onderzocht, hij stelde vele spreuken op. Prediker zocht welgevallige woorden te vinden, een oprecht geschrift, betrouwbare woorden. De woorden der wijzen zijn als prikkelen; als ingeslagen nagelen zijn de verzamelingen daarvan; gegeven zijn zij door een herder. En overigens, mijn zoon, wees gewaarschuwd; er is geen einde aan het maken van veel boeken en veel doorvorsen is afmatting voor het lichaam” 12:9-12.

Prediker was wijs, deelde zijn kennis met het volk (vgl 2 Timoteus 2:1-2), hij overwoog en onderzocht de dingen van het leven. Hij stelde veel spreuken op tijdens dit streven. Hij probeerde goede woorden te vinden, eerlijke geschriften en betrouwbare woorden (Filippenzen 4:8-9). We kunnen deze woorden gebruiken en onze levens erop bouwen. Deze woorden Gods werken als prikkelen, ze kunnen soms confronterend zijn omdat ze ons doen inzien dat we verkeerde verwachtingen van het leven hebben gekoesterd. Maar wanneer we ze vasthouden dan zijn ze als ingeslagen nagelen die ons doen vasthouden aan de Herder des levens. Maar net zo als deze woorden goed en hemels zijn, zijn er ook veel boeken die een mens doen afdwalen van God. Zij die zich daartoe keren zullen hun lichaam vermoeien zonder wijsheid en inzicht te verkrijgen. Er is veel geschreven dat ons geloof en leven schade kan toebrengen.

“Van al het gehoorde is het slotwoord: Vrees God en onderhoud zijn geboden, want dit geldt voor alle mensen. Want God zal elke daad doen komen in het gericht over al het verborgene, hetzij goed, hetzij kwaad” 12:13-14.

Van alles wat Prediker schreef is de conclusie: vrees God en onderhoud zijn geboden. Het maakt niet uit wie je bent, waar je woont, man of vrouw, arm of rijk, en hoe jong of oud je bent. Deze woorden gelden ook voor jou. Alles wat je doet in je leven is open en bloot voor de ogen van God, hetzij goed, hetzij kwaad (Hebreeën 4:12-13). Als we dit doen dan zullen we het ware leven vinden!

God laat u zien doorheen dit boek waar het leven om draait ondanks dat je niet alles van het leven kan begrijpen. Gebruik deze woorden wijs en leef voor eeuwig met Hem!